Obezitenin tanımı nedir?
Tarihsel süreç içerisinde aşırı kilo ve obezite hemen tüm toplumlarda sağlık ve zenginlik belirtisi olarak algılana gelmiştir. İnsanoğlunun tarih boyunca açlık, kıtlık ve yokluklarla mücadele ettiği düşünülürse böyle bir algının olması doğal görünmektedir.
Açlık ve yokluk bugün de bazı topluluklarda var olsa da artık, beslenme noksanlığı ve infeksiyon hastalıklarına bağlı sağlık sorunları yerini, çoğu yerde aşırı beslenme ve obezitenin getirdiği sağlık sorunlarına bırakmıştır.
Obezite, başlangıçta gelişmiş ülkelerin sorunu olarak kabul edilirken gelişmekte olan ülkelerde de gelir düzeylerinin artması, batı yaşam tarzının benimsenmesi, enerji alımı artarken enerji harcanmasının azalması ve nihayet kırsaldan kente göç olgusu ile birlikte kaçınılmaz olmuştur.
Sonuçta obezite prevalansı, dünyada doğu-batı veya zengin-yoksul toplum ayırımı gözetmeksizin giderek artmaktadır. Günümüzde önlenebilir ölümlerin sigaradan sonra gelen ikinci önemli nedeni obezitedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) 1998 Deklarasyonu’nda modernizasyon ve ekonomik büyümenin, standartlarda artışa yol açarak obeziteyi küresel bir epidemi haline getirdiğini, 2002 yılında ise 21. yüzyılın en önemli sağlık sorunu olarak kalacağını bildirmiştir.
En basit tanımı ile obezite, vücutta aşırı yağ birikimidir. Ortalama vücut ağırlığına sahip erkeklerde vücut yağı %15-20, kadınlarda ise %25-30 arasındadır. Vücut yağ yüzdesini belirlemek kolay olmadığı için obezite, aşırı yağdan daha çok aşırı kilo olarak tanımlanmaktadır.
DSÖ, fazla kiloluluk ve obezite tanımını beden kitle indeksine
[BKİ = Ağırlık (kg) / Boy (m2 )] dayanarak yapmaktadır.
Buna göre obezitenin tanımı
• Fazla kiloluluk: BKİ = 25.0-29.9 kg/m2 ve
• Obezite: BKİ ≥30 kg/m2 olarak kabul edilmektedir.
Obezite Tipleri:
Tip 1 Obezite
Aşırı yemek yemekten kaynaklanan obezite, tedavisi en kolay olan tiptir.
Tip 2 Obezite (Stres Obezitesi)
Bu tipte aşırı tatlı yeme atakları görülür, tedavisi için diyet düzenlemesi gerekir.
Tip 3 Obezite (Gluten Obezitesi)
Genç kadınlar ile menopoz dönemindeki kadınlar bu tür obeziteye en hassas grubu oluşturur. Altında sigara, alkol ve hareketsizlik yatar.
Tip 4 Obezite (Aterojenik Metabolik Obezite)
Bu tip obezitesi olan insanlarda karın balon gibi şiştir. Vücuttaki bütün yağ karın bölgesinde depolanır.
Tip 5 Obezite (Venöz Dolaşım Bozukluğu Obezitesi)
Bu tip şişmanlık genellikle kalıtımsal şişmanlıktır. Bu hastaların bacak kısımlarında da kalınlaşma görülür. Egzersiz özellikle de koşma ve tırmanma bu tip hastalar için hayati öneme sahiptir.
Tip 6 Obezite (Hareketsizlik Obezitesi)
Bu tip obezite vücudun daha önce hareketliyken son dönemde hareketsiz kalan kısımlarında oluşur. Bu obezite tipinde asla aç kalarak metabolizma hızınızı yavaşlatmamak gerekir, aksi halde yağ yakım hızı yavaşlar.